تنظيم نكات كليدي به 2 روش انجامميگيرد: خطي و شبكهاي و تنظيم نكات. در روش يادداشتبرداري به روش خطي حدود 60درصد بازدهي را خواهيم داشت، در صورتي كه در يادداشتبرداري به روش تنظيم نكات حدود 100 درصد بازدهي خواهيم داشت.
يادگيري خلاق عبارت است از: توانايي يادگيري بيشترين مطالب در كمترين زمان، به خاطرسپاري هميشگي و به خاطرآوري راحت و كامل مطالب همراه با خلاقيت.
براين اساس ميبايست سرعت مطالعه را در زمان كمتري مورد مطالعه قرارداد و همچنيناز شرايط مطالعه و سيستمهاي مطالعه و نحوه سازماندهي مطالب و ثبت آن در حافظه ازطريق فعال كردن مغز و استفاده از شيوههاي يادياري آگاه شد تا درك مطالب كامل وخلاقانه، بهخاطرسپاري راحت، كامل و سريع صورت پذيرد
.
گسترش روزافزون حجم اطلاعات و نشر انبوهي از كتب و منابع ديگر و همچنين دگرگونيدر مناسبات و روابط توليدي و همچنين افزوني دانش و ايجاد شاخههاي جديد در علوممختلف و ارتباط آن با تكنولوژي از اموري هستند كه ضرورت بهرهبرداري از اطلاعات درزمينههاي مختلف علمي را بيان ميكنند
.
در زمنيه يادگيري به 3 اصل بايد توجه شود:اولين اصل يا مرحله اول،
ديدن است
. مطالعه بدون ديدن امكانپذير نيست، اما بايد به كلمات نگاه كنيم و آنها را بشناسيمتا اطلاعاتمان كامل شود. دومين مرحله،
خواندن است. خواندني كه به صورتهاي مختلفظاهر ميشود: كلمه خواني، عبارتخواني و انديشه خواني
.
سومين و آخرين مرحله در زمينه يادگيري مرحله
درك است. خواندني كه همراه با دركو فهم كامل صورت گيرد، يعني به خاطر بسپاري و به يادآوري مطالب و تعميم آن و تحليلآن به خوبي صورت گرفته باشد
.
نكاتي در رابطه با خواندن
در هنگام خواندن بايستي به نكتههاي زير توجه كرد
:
-
كتاب در فاصله حدود 30 سانتيمتري قرار گيرد.
-
صاف نشستن هنگام مطالعه
-
زير عبارات مورد نظر خط ببريم (با دست زير كلمات اشاره كنيم و خطببريم)
-
از راست به چپ در متون فارسي و از چپ به راست متون انگليسي
-
دست روي صفحه كتاب كشيده شود، نه در هوا و حالت يكنواخت باشد نه حالتضربهاي
-
هنگام انتقال به صفحه بعد دست از روي صفحه بلند ميشود و در ابتداي خط بعديقرار ميگيرد.
عوارض و آفت مطالعه
در زمينه يادگيري و مطالعه مشكلاتي وجود دارند كه به ذكر آنها ميپردازيم
:
-
عدم توانايي در درك و به خاطر سپاري تمام مطالب
-
فراموشي
-
عدم تواناييدر به يادآوري راحت و سريع مطالب ذخيره شده در حافظه
-
عدم توانايي در پيوند مطالببا يكديگر
-
عدم توانايي در تحليل مطالب
-
عدم توانايي در ارائه مطالب تازه و كشفمفاهيم جديد
-
بيعلاقه بودن به مطالعه
-
كسالت و خستگي
-
حواسپرتي
-
- عدمتوانايي در عبارت خواني يا انديشه خواني
-
ناتواني در بازيابي مطالب و پايينبودن سرعت مطالعه و مهمترين مورد شيوه نادرست مطالعه است.
پس بايد به اين نكته اشاره كنيم كه تا شيوه مطالعه خود را صحيح نكنيم مطالعههمراه با يادگيري و درك مطالب صورت نخواهد گرفت.با توجه به تحقيقاتي كه دربارهروشهاي مخلتف مطالعه صورت گرفته است، همگي بر اين مسئله اتفاق نظر دارند كهبيشترين بازدهي در مطالعه، برمبناي يادداشتبرداري به دست ميآيد
.
اگر مطالعه همراه با يادداشتبرداري باشد، ميزان بازدهي افزايش مييابد. اگر بهصورت خلاصهنويسي صورت بگيرد بازدهي آن به 40 درصد ميرسد. در صورتي كه اگريادداشتبرداري حاوي نكات مهم و كليدي باشد بازدهي آن به 50 درصد خواهد رسيد
.
تنظيم نكات كليدي به 2 روش انجام ميگيرد: خطي و شبكهاي و تنظيم نكات. در روشيادداشتبرداري به روش خطي حدود 60 درصد بازدهي را خواهيم داشت، در صورتي كه دريادداشتبرداري به روش تنظيم نكات حدود 100 درصد بازدهي خواهيم داشت
.
تنظيم نكات كليدي
نكات كليدي از يك يا چند كلمه تشكيل شده است كه ميتواند كلمات اصلي يا فرعيباشد و از چنان موقعيتي برخوردارند كه با ديدن آنها تمام مطالب به ذهن تداعيميشود. فقط بايد نكاتي را يادداشت كرد كه وجود آنها ضروري باشند و از كلمات وجملات غيرضروري خودداري كرد و بايد تلاش كرد تا تعداد كلمات كليدي كمتر باشند اماحجم مطالب گستردهتر
.
راهكارهاي يادگيري خلاق و به خاطرسپاري اطلاعات عبارت است از:طرح شبكهاي،طبقهبندي، داستانسرايي، تصاوير ذهني، گره مكاني، مشاهده ذهني، نمادها، كلماتمشابه و مأنوس، حرف اول، موسيقي و آهنگ، شعر و نظم، كاربرد
.
تصاوير ذهني:بهرهگيري از حروف، شعر و... در زمينه يادگيري مانند يادگيريفرمولها
گره مكاني:استفاده از مكاني واقعي يا تخيلي براي يادگيري بهتر
مشاهده ذهني:استفاده از تجسم به منظور يادگيري
حرف اول:به طور مثال از پيوند حرف اول نام آثار گنجوي كلمه ملخها پديدميآيد
.
در زمينه طبقهبندي و داستانسرايي؛موسيقي و آهنگ، شعر و نظم هم كه مشخصهستند. كه يادگيري با استفاده از هر يك از اين روشها پايدار و با ثبات هستند
.
بايد به نقطهاي برسيم كه با نكات كليدي اندك تمامي متن مورد نظر را مطالعهكنيم. پس از استخراج نكات كليدي به دو صورت نسبت به ثبت آن اقدام ميگردد: در نظامخطي، نكات كليدي در پي يكديگر به صورت افقي و عمودي ثبت ميشوند و بازيافت مطالب بهاين شيوه صورت ميگيرد. در اين شيوه يادداشتبرداري صورت ميگيرد اما هيچ تضميني برجلوگيري از افتادگي بخش مستقلي از نكات كليدي را ندارد
.
براي پرهيز از اين كار نياز به استفاده از نظام شبكهاي احساس ميشود. در نظامشبكهاي نكات كليدي برحسب موضوع در شاخههاي اصلي و فرعي طبقهبندي و ثبتميگردد
.
در اين نظام، جايگاه هر نكته در ارتباط با ساير مفاهيم مشخص است. در هنگامبازيابي مطالب، با به خاطر آوردن عنوان مطلب و شكل طرح شبكهاي و جايگاه هر يك ازشاخههاي اصلي و ديگر نكات كليدي، ذهن با شروع حركت خود از عنوان مطلب و پايان حركتخود كه به آخرين نكته فرعي ختم ميشود مسير خود را طي ميكند و هيچ مطلبي از نظردور نميماند و تمامي مطالب به يكديگر متصل هستند
منبع : همشهری